اغلب کاربران اینترنتی دنیای ویکی‌ها را با ویکی‌پدیا می‌شناسند. اما ویکی‌پدیا تنها یکی از وب‌سایت‌هایی است که محتوایش بر اساس ساختار ویکی تولید و مدیریت می‌شود. ویکی‌ها به صورت عام به وب‌سایت‌های اینترنتی گفته می‌شود که مطالب آن به وسیله کاربران تولید و ویرایش شود. ویکی‌های زیادی با موضوعات مختلف در اینترنت فعال هستند که برای آشنایی با حوزه گسترده فعالیت آنها، به تعدادی از معروف‌ترین‌هایشان اشاره می‌کنم.
WikiPedia : ویکی برای همه
ویکی‌پدیا، بزرگ‌ترین دانش‌نامه آنلاین و بزرگ‌ترین وب‌سایت مبتنی بر ساختار ویکی است. بیش از ۱۶ میلیون مقاله در ۲۷۲ زبان به وسیله کاربران اینترنتی در این وب‌سایت ایجاد شده است. نه تنها دسترسی به اطلاعات ویکی‌پدیا برای همه رایگان است، بلکه کاربران اینترنتی می‌توانند حتی بدون ثبت‌نام اغلب مطالب ویکی‌پدیا را ویرایش و کامل کنند. ۱۶ میلیون مقاله ویکی‌پدیا بیش از ۹۰۰ میلیون بار توسط کاربران ویرایش شده‌اند تا به نسخه فعلی رسیده‌اند. ویکی‌پدیا ۲۴ میلیون کاربر ثبت‌نام کرده دارد که از میان آنها حدود پنج هزار نفر به عنوان مدیران بخش‌ها و زبان‌های مختلف فعالیت می‌کنند و زمان بیشتری برای محافظت و به‌روزرسانی ویکی‌پدیا صرف می‌کنند.
AboutUs: ویکی برای وب‌مسترها
ابوت.آس، یک دایرکتوری برای دامنه‌های اینترنتی است که ساختار آن بر مدل ویکی استوار است. مانند سایر دایرکتوری‌های مربوط به دامنه‌ها، در این وب‌سایت نیز به ازای هر دامنه اینترنتی یک صفحه اطلاعات مربوط به آن وجود دارد با این تفاوت که در اینجا اجازه ویرایش این اطلاعات به کاربران داده می‌شود. بیش از ده میلیون صفحه شامل اطلاعات دامنه‌های اینترنتی در این وب‌سایت وجود دارد. در این وب‌سایت برای هر دامنه اینترنتی به طور اتوماتیک صفحه اولیه ایجاد می‌شود که از اطلاعات صفحه «درباره ما» دامنه‌ها استخراج می‌شود؛ این اطلاعات اولیه با مشارکت کاربران اینترنتی کامل می‌شود.
WikiTravel: ویکی برای سفر
ویکی‌تراول، راهنمای آنلاینی برای سفر است. در ویکی‌تراول کاربران اینترنتی اطلاعات مربوط به سفر به شهرهای نقاط مختلف دنیا را تولید و ویرایش می‌کنند. آنچه ویکی‌تراول را از سایر وب‌سایت‌های راهنمای سفر متمایز می‌کند ساختار ویکی‌گونه آن است که علاوه بر اطلاعات رسمی، امکان به اشتراک‌گذاری تجربیات غیر رسمی کاربران را نیز فراهم آورده است. ویکی‌تراول موفق شد در سال ۲۰۰۷ جایزه بهترین وب‌سایت سفر در وبی‌آوارد (Webby Award) را از آن خود کند.
Foodista: ویکی برای آشپزی
فودیستا، دانش‌نامه قابل ویرایش در حوزه غذا و آشپزخانه است. اطلاعات فودیستا هم به وسیله کاربران ثبت‌نامه شده در وب‌سایت و هم توسط کاربران ناشناس تولید و ویرایش می‌شود. ساختار فودیستا از ترکیب مدل ویکی‌پیدا و آم.ام.دی.بي (IMDb) طراحی شده و در آن صفحاتی برای مواد غذایی و غذاهای مختلف وجود دارد. کاربران همچنین می‌توانند بخش دستور پخت غذاهای مختلف و تصاویر مربوط به آنها را در وب‌سایت ایجاد کنند.
IntelliPedia: ویکی برای جاسوس‌ها
اینتلی‌پدیا سیستم آنلاینی برای گردآوری و به اشتراک‌گذاری اطلاعات دستگاه اطلاعاتی ایالات متحده امریکاست. طبیعی است که دسترسی به این وب‌سایت فقط برای عوامل اطلاعاتی ایالات متحده از طریق نام‌کاربری و کلمه عبور میسر است و از این‌رو دقیقاً نمی‌توان گفت در داخل آن چه میگذرد. آنچنان که گفته می‌شود این وب‌سایت مبتنی بر ساختار ویکی‌هاست و عملکردی مشابه ویکی‌پدیا دارد که عوامل بلندپایه جاسوسی و نظامی از آن برای تبادل و گردش اطلاعات محرمانه استفاده می‌کنند.
MyWikiBiz: ویکی برای محذوفان
در ویکی‌پدیا تنها برای موضوعاتی مدخل ایجاد می‌شود که از شهرت و اهمیت کافی برخوردار باشند. کافی بودن این شهرت و اهمیت از طریق توافق کاربران ویکی‌پدیا مشخص می‌شود که به خصوص برای محصولات و شرکت‌های تجاری، موضوع چالش‌برانگیزی است. وب‌سایت مای.ویکی.بیز بر مبنای همین چالش بنا شده است. در این وب‌سایت هر کاربر می‌تواند برای موضوعات و محصولات مربوط به خودش صفحه ایجاد کند. در این ویکی همه موضوعات دارای اهمیت و قابل توجه دانسته می‌شوند و هیچ موضوعی بی‌ارزش نیست.
WikiMapia: ویکی برای مسیریابی
ویکی‌مپیا، ترکیبی از سرویس گوگل.مپ و ویکی است. چند سالی می‌شود که سرویس گوگل.مپ نقشه تمام نقاط کره خاکی را با کیفیتی مناسب در اختیار کاربران اینترنتی قرار داده است. در گوگل.مپ تنها مکان‌ها و مسیرهای رسمی و مهم روی نقشه مشخص شده است. ویکی‌مپیا، امکان ویرایش اطلاعات نقشه را برای کاربران فراهم کرده است. در ویکی‌مپیا کاربران می‌توانند نقاط مختلف نقشه، اعم از خیابان‌ها و مسیرهای فرعی، مکان‌های کمتر شناخته شده و غیر رسمی را روی نقشه اضافه کنند.
LostPedia: ویکی برای هواداران
لاست‌پدیا، ویکی درباره سریال تلویزیونی لاست است. این ویکی را هواداران این سریال راه‌اندازی کرده‌اند و اطلاعات گسترده‌ای درباره جنبه‌های مختلف این سریال در این ویکی قابل دسترس است. لاست‌پدیا یکی از ویکی‌هایی است که در سرویس ویکیا راه‌اندازی شده‌اند. ویکیا وب‌سایت میزبانی ویکی‌هاست که به کاربران اینترنتی امکان می‌دهد در مورد موضوعات مورد علاقه‌شان ویکی ایجاد کنند. در این وب‌سایت هزاران ویکی در موضوعات مختلف موسیقی، سینما، سرگرمی، ورزش و غیره ایجاد شده که لاست‌پدیا تنها یکی از آنها است.
LyricWiki: ویکی برای موسیقی‌بازها
لیریک‌ویکی، وب‌سایتی برای موسیقی‌بازهاست. در این وب‌سایت اطلاعات مربوط به ترانه‌ها، آلبوم‌ها و خوانندگان و گروه‌های موسیقی را کاربران اینترنتی تولید، دسته‌بندی و ویرایش می‌کنند. در این وب‌سایت علاوه بر اینکه متن ترانه‌های گروه‌ها و خوانندگان توسط کاربران وارد می‌شود، لینک به فایل‌های صوتی و تصویری مربوط به ترانه‌ها در وب‌سایت‌هایی مانند یوتیوب نیز اضافه می‌شود تا اطلاعات کامل‌تری گردآوری شده باشد. لیریک‌ویکی نیز در سرویس ویکیا میزبانی می‌شود.
WikiVersity: ویکی برای دانش‌پژوهشان
ویکی‌ورسیتی، مجموعه آنلاینی برای همه دانش‌آموزان و دانش‌پژوهشان در همه سطوح از دبستان تا دانشگاه است. منابع آموزشی و پژوهشی توسط خود کاربران اینترنتی در این وب‌سایت مشارکتی گردآوری می‌شود. ویکی‌ورسیتی منبعی برای آموزش غیر رسمی در حوزه‌ها و موضوعات مختلف است که محتوای آن به صورت دسته‌بندی شده و به رایگان در قالب دوره‌ها عرضه می‌شود. فرآیند آماده‌سازی و دسته‌بندی این ویکی نیز از جانب خود کاربران سطوح مختلف سایت انجام می‌شود.
UncycloPedia: ویکی برای هجوکردن
آنسی‌کلوپدیا که به نادانشنامه هم ترجمه شده، نسخه تقلیدی و هجوآمیز (پارودی) دانش‌نامه ویکی‌پدیاست. آنسی‌کلوپدیا، بسیار به ویکی‌پدیا شبیه است، هم در شکل ظاهر صفحات و هم در ایجاد کردن موضوعات مشابه با ویکی‌پدیا و حتی در طراحی لوگوی وب‌سایت؛ تفاوت در محتوایی است که برای هر مدخل نوشته شده است. کاربران آنسی‌کلوپدیا در این دانش‌نامه به تمسخر و هجو کردن همه چیز مشغول هستند و در این راه به هیچ چیز رحم نمی‌کنند! وب‌سایت در بیش از ۵۰ زبان از جمله فارسی دارای ده‌ها هزار مدخل است.
WikiLeaks: ویکی برای افشاگری
ویکی‌لیکس، وب‌سایت بین‌المللی است که دفتر آن در سوئد واقع شده است. در این ویکی اطلاعات حساس نشت پیدا کرده از دولت‌ها و سازمان‌ها با در نظر گرفتن حفظ هویت و امنیت منابع منتشر می‌شود. ویکی‌لیکس به عنوان ابزاری روزنامه‌نگارانه در جهت گردش آزاد اطلاعات فعالیت می‌کند و مطالب آن برای برخی دولت‌ها و سازمان‌ها حساسیت‌زا بوده است. ویکی‌لیکس تنها چند کارمند ثابت و تمام وقت برای پشتیبانی دارد و همچون اغلب ویکی‌ها گردش آن از طریق فعالیت‌های داوطلبانه است.
WikiHow: ویکی برای دستورالعمل
ویکی‌هاو متشکل از مجموعه راهنماها و دستورالعمل‌هایی است که نحوه انجام دادن کارهای مختلف را نشان می‌دهند. بالغ بر چندصدهزار راهنمای علمی برای انجام دادن کارهای مختلف توسط کاربران در این وب‌سایت نوشته و گردآوری شده است. این راهنماها هر موضوعی که تصور کنید را در برمی‌گیرند. مثلاً از راهنمای سوار شدن اسب تا خریدن دوربین عکاسی با مدل و مشخصات خاص تا راهنمای در امان ماندن از صدای بوق‌های ووزیلا در این وب‌سایت وجود دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر